برنامه‌های شهرداری تهران برای ارتقای حمل‌ونقل پاک در پایتخت چیست؟
پیروز حناچی؛ شهردار سابق تهران معتقد است برای کنترل آلودگی هوا چاره‌ای جز استفاده از ناوگان برقی حمل‌ونقل نیست. وی اخیراً در گفت‌وگویی با یکی از رسانه‌ها گفته: «پکن در دو دهه گذشته یکی از آلوده‌ترین شهرهای جهان بود؛ الان اما نیست. چرا؟ با برنامه به سمت برقی‌سازی رفتند. مدیریت شهری تاکسی‌ها را برقی کرده. این شهر هم‌اکنون یکی از مراکز مهم تولید باتری لیتیومی در دنیاست.»
سخنانی که البته در دوران دو ساله شهرداری او به جایی نرسید؛ عملاً اتفاق خاصی در حوزه حمل‌ونقل رخ نداد. آن‌طور که وی در همان مصاحبه می‌گوید تنها به اضافه‌کرد 250 عدد اتوبوس و 39 کیلومتر مسیر تونلی به متروی تهران منجر شد. آن هم ایستگاه‌هایی که قبلاً عملیات عمرانی آنها انجام شده و عمدتاً در مرحله نازک‌کاری بودند. برقی‌سازی ناوگان عمومی پایتخت هم‌چنان روی زمین ماند.
ضرورت برقی‌سازی ناوگان؛ راه عبور از آلودگی مفرط هوای پایتخت چیست؟
اختراع دوباره چرخ لازم نیست! مرور تجربیات کشورهای پیشرفته در این زمینه می‌تواند مفید باشد. از جمله همین چین؛ شهری با بیش از 20 میلیون جمعیت (دو برابر تهران) که زمانی از آلوده‌ترین شهرهای دنیا به شمار می‌رفت. از سال 1998 اما جنگ علیه آلایندگی را آغاز کرد؛ پس از بیست سال با کنترل بویژه نیروگاه‌های زغال‌سنگ و البته برقی‌سازی ناوگان، در این نبرد پیروز شد.
این برقی‌سازی خودروها اما واقعاً در کاهش آلودگی هوا مؤثر است؟ پس آلودگی ناشی از احتراق نیروگاه‌های عمدتاً حرارتی کشور چه؟ نیروگاه‌هایی که برای تولید برق ناگزیر از مصرف «گاز طبیعی» و در فصول سرد سال حتی «مازوت» هستند! بالأخره برای شارژ خودروهای برقی هم نیاز به تولید برق هست؛ تولید برق هم یعنی سوزاندن سوخت‌های فسیلی و تولید آلاینده! پاسخ چیست؟
در پاسخ باید گفت دست‌کم اتفاق مثبت برقی‌سازی ناوگان، تغییر منشأ آلودگی از داخل شهر، به بیابان‌های اطراف است. یعنی به‌جای آنکه دود بیخ دهان شهروندان منتشر شود، کیلومترها آن‌طرف‌تر منتشر خواهد شد. بگذریم از اینکه اساساً «راندمان» نیروگاه‌ها در بدترین حالت، از همه موتورهای خودروهای سواری بیشتر است. چرا؟ به خاطر سیکل مداومی که در تولید برق دارند. یعنی مثل خودروها بارها و بارها روشن و خاموش نمی‌شوند.
