لوله گاواژ یا لوله‌های تغذیه، از ملزومات لازم در تغذیه‌ی نوزادن نارسی است که در بخش مراقبت‌های ویژه نگهداری می‌شوند و تا زمانی که نوزاد قادر به تغذیه از شیر مادر نباشد از این طریق تغذیه خواهد شد.
راهی برای دادن داروها و مایعات، از جمله غذاهای مایع، از طریق لوله کوچکی که از طریق بینی یا دهان به معده یا روده کوچک قرار می گیرد. گاهی اوقات این لوله از طریق یک شکاف (برش) در قسمت بیرونی شکم وارد معده یا روده کوچک می شود.
گاواژ ممکن است به آنچه که یک فرد قادر به خوردن و نوشیدن است اضافه شود، یا تنها منبع تغذیه باشد. این روش نوعی تغذیه روده ای است. که با عنوان لوله تغذیه هم نامیده می شود.
اهمیت تغذیه داخلی در طول ۲۵ سال اخیر، اثبات شده است.
تغذیه بیماران از طریق لوله گاواژ
تغذیه بیمارانی که در کما به سر می برند یا بیماران با سطح هوشیاری پایین از طریق لوله معده یا لوله گاواژ است و رژیم و وعده‌های غذایی این افراد برای راحتی عبور از معده بایستی به شکل مایع باشد.
به طور معمول در روش تغذیه لوله گاواژ، لوله از راه بینی وارد معده می شود. تغذیه با گاواژ به دو صورت کوتاه مدت و بلند مدت است اما در اکثر موارد بعد از مدت کوتاهی فرد توانایی تغذیه از راه دهان را باز می یابد و به شرایط عادی برمی گردد.
استفاده از لوله گاواژ در منزل
بعضی مواقع به دلیل مشکلاتی مانند اختلال بلع یا مشکل بلع ناشی از سکته مغزی یا ALS بیماری های عصبی _عضلانی و غیره بیمار نیاز به تغذیه از راه لوله گاواژ را پیدا می کند. این راه کار حداکثر به مدت ۴-۶ هفته برای بیمار مناسب است و در صورت تداوم اختلال بلع پزشک روشی دیگر را برای تغذیه ارائه خواهد کرد.
چگونه لوله گاواژ گذاشته می شود؟
ابتدا پرستار میزان لوله ای که باید وارد معده شود را اندازه می گیرد. این اندازه برای اورال تیوب (لوله ای که مستقیما از دهان وارد معده می شود و معمولا برای نوزادان استفاده می شود) و انجی تیوب (لوله ای که از طریق بینی وارد معده می شود و معمولا برای کودکان و بزرگسالان استفاده می شود) کمی متفاوت است.
اندازه انجی تیوب (NG tube): فاصله بین لاله گوش تا چانه به علاوه چانه تا معده ( یا به عبارتی از بین ابروها تا زیر آخرین دنده قفسه سینه)
اندازه گیری اورال تیوب برای کارگذاشتن آن: فاصله بین دهان تا معده
سپس لوله را نشانه گذاری می کند تا دقیقا به اندازه مناسب برای نوزاد باشد و بعد نوک لوله را با آب استریل یا ژل روان کننده چرب می کند.
پس از آن، لوله را با احتیاط درون دهان یا بینی نوزاد قرار می دهند. بعضی اوقات پزشکان لوله را قرار می دهند، اما معمولا این فرآیند توسط پرستار انجام می شود.
بعد از قرار دادن لوله، پرستار با وارد کردن مقدار کمی هوا به داخل آن و گوش کردن به ورود مواد به معده، جا گیری صحیح لوله را بررسی می کند.
این کار مشخص خواهد کرد که لوله به درستی قرار گرفته است.
دقیق ترین راه برای تست اینکه لوله تغذیه نوزاد در مکان درست قرار گرفته است (بدون انجام تست اشعه ایکس) بیرون کشیدن مقداری از مایع درون معده کودک و تست pH آن به کمک یک نوار تست ساده است.
با این کار اطمینان حاصل خواهد شد که لوله وارد معده و نه ریه ها شده است.
پس از نصب لوله گاواژ، با نوار چسب به بینی یا دهان چسبانده می شود تا ثابت بماند.
دورنما و بهبود بعد از درمان
بیمارانی که از راه لوله گاواژ تغذیه می کنند در آینده چه مسائلی خواهند داشت؟
مدت زمان تغذیه از طریق لوله در افراد متفاوت است. بسته به علت لوله گذاری، افراد از چند هفته تا چندین ماه یا سال از این روش برای تغذیه استفاده می کنند.
در برخی موارد، بیمارانی بعد از جراحی یا آسیب دیدگی دیگر توانایی کافی برای دریافت مواد غذایی از راه غذا خوردن را ندارند و بنابر این بقیه عمر خود را از راه لوله تغذیه می کنند.
چه زمانی باید با پزشک تماس گرفت؟
این نکته اهمیت دارد که از لوله تغذیه طبق دستورالعمل پزشک مراقبت شود و محل قرارگیری آن تمیز نگه داشته شود. اگر در این محل درد، قرمزی، تورم، خارش بیش از حد یا نشتی وجود داشت با پزشک تماس بگیرید.
برای استفاده از هر نوع لوله تغذیه در کلینیک، بیمارستان یا منزل به دلایل مختلف از جمله اختلال بلع، لوله های تغذیه مانند ان جی تیوب، پگ یا لوله گاواژ با کلینیک دکتر فرشاد خسروی در تهران تماس بگیرید.
مشاهده شماره تماس ها و آدرس کلینیک گوارش دکتر خسروی
